Razem liczy Kraków na początku XIX wieku nie więcej jak 10.000 ludności wraz z przedmieściami. Domy są ruderami, okna zabite deskami, miasto nieoświetlone, na ulicach roi się od żebractwa, gmachy publiczne i kościoły stoją ruiną [...].
Są to czasy najgłębszego upadku Krakowa, jaki przeżył w ciągu tysiącletniej swej historji 
[Estreicher 1931, s. 6-7].

Mimo takiego obrazu miasta, Kraków powoli podnosił się z długoletniego upadku, jednak dopiero kres Wolnego Miasta w 1846 r. i późniejszy okres Autonomii Galicyjskiej przyniósł: 

Obok instytucji naukowych i oświatowych, [...] powstanie i rozwój różnorodnych instytucji społeczno-kulturalnych
[Purchla 1984, s. 59].

Samoorganizowanie się społeczeństwa polskiego wokół nowo powstałych stowarzyszeń, było efektem znacznego ożywienia życia intelektualnego i artystycznego mieszkańców Krakowa. W kolekcji Cracoviana znajdziemy liczne publikacje dotyczące nowopowstałych towarzystw naukowych.